Energooszczędnych domów jest coraz więcej, wciąż jednak brakuje budynków użyteczności publicznej w technologiach maksymalizujących oszczędności energetyczne. Aby powstał budynek niskoenergetyczny, już na etapie projektu trzeba zaplanować dobór solidnej izolacji i zadbać o jego szczelność. Czy warto? Z pewnością tak, o czym świadczą zaprezentowane inwestycje, których doświadczenia mogą pomóc w rozwoju energooszczędnego budownictwa budynków użyteczności publicznej.

Dom pasywny w Stawigudzie k. Olsztyna

Dwupoziomowy budynek o powierzchni 256 m² powstał w systemie budownictwa szkieletowego i prefabrykowanego – na budowę dostarczone zostały gotowe moduły. Prace trwały zaledwie kilka miesięcy – od sierpnia do listopada (stan surowy). Tak krótki czas jest charakterystyczny dla budownictwa szkieletowego, prefabrykowanego. Dom w Stawigudzie spełnia standard Multi-Comfort Saint-Gobain oraz surowe kryteria standardu domu pasywnego (określone przez Polski Instytut Budownictwa Pasywnego i Energii Odnawialnej). Aby sprostać wysokim wymaganiom dotyczącym minimalizacji zużycia energii, już na etapie projektu należało zadbać o odpowiednią izolację przegród zewnętrznych budynku. Współczynnik przenikania ciepła dla ścian zewnętrznych wynosi U=0,073 W/m²K. Do izolacji użyto 18 cm płyty ISOVER Super-Vent Plus λD=0,031 W/mK oraz 26 cm ISOVER TF Profi λD=0,036 W/mK. W przypadku dachu współczynnik U wynosi 0,059 W/m²K. Dom wyposażony został w solankowo-wodną pompę ciepła z wymiennikiem gruntowym. Wykorzystane rozwiązania i materiały sprawiły, że koszty utrzymania budynku są niższe nawet o 40% od aktualnych standardów. Dom w Stawigudzie, pełniący funkcję domu pokazowego i biura firmy Brawo Domy Pasywne, zużywa rocznie 2072 kWh (energia użytkowa na potrzeby c.o. i c.w.u.), czyli jedynie 8,1 kWh/m².

Kościół pasywny w Nowym Targu

To pierwszy w Polsce budynek sakralny wyróżniający się wysokim standardem energetycznym i prawdopodobnie pierwszy na świecie kościół w standardzie budynku pasywnego. Budynek stanowi zwartą bryłę, przykrytą dachem o dużej powierzchni i tradycyjnej formie, w którym do izolacji zastosowano 42 cm wełny szklanej marki ISOVER oraz specjalny system paroizolacji VARIO. Rozwiązanie to zapewnia odpowiedni mikroklimat (optymalną temperaturę i wilgotność), idealną szczelność oraz parametry niezmienne przez lata. Konstrukcja budynku została ukształtowana tak, aby zmaksymalizować zyski z czerpania energii słonecznej i zminimalizować straty ciepła. Całkowite zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania kościoła ustalono na poziomie 13,5 kWh/m² na rok. Dzięki odpowiednim rozwiązaniom i doskonałej izolacji, wydatki parafii na ogrzewanie są znacznie niższe niż w podobnych obiektach, przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiego komfortu osobom przebywającym w świątyni.

Dom Ronalda McDonalda w Krakowie-Prokocimiu

Pierwszy w Polsce Dom Ronalda McDonalda to bezpłatny hotel dla rodzin dzieci przebywających w Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym w Krakowie. Budynek o powierzchni ok. 1250 m², oddany do użytku w 2015 roku, mieści w sobie 20 pokoi, w tym dwa apartamenty dla rodzin niepełnosprawnych, kuchnię, jadalnię, pralnię oraz ogród. Wszystkie parametry domu spełniają wymagania Warunków Technicznych, które będą obowiązywać od 1 stycznia 2021 roku. Uzyskano je m.in. dzięki wysokiej jakości materiałom izolacyjnym. Do izolacji dachu wykorzystano 30 cm wełny skalnej ISOVER Dachoterm, w fasadzie wentylowanej zastosowano 20 cm wełny szklanej ISOVER Panel-Płyta Plus, a w fasadzie tynkowanej 20 cm wełny skalnej ISOVER Fasoterm TF Profi. Tak powstał budynek o niemal zerowym zużyciu energii.

Pasywna szkoła i przedszkole w Parzniewie

W mazowieckiej miejscowości trwają pracę nad powstaniem budynku szkoły i przedszkola w technologii pasywnej. Musi on zatem spełniać kilka warunków: mieć zwartą bryłę, być odpowiednio usytuowany względem stron świata, aby w pełni czerpać energię słoneczną, mieć efektywny system wentylacji i perfekcyjnie zaizolowane przegrody. W tym ostatnim celu wykorzystane zostaną m.in.: system Srebrny Dach, a także ISOVER Multimax 30 i Super-Vent Plus – produkty wyróżniające się bardzo niskim współczynnikiem przewodzenia ciepła, odpowiednio 0,030 i 0,031 W/mK. Obiekt zaprojektowany z użyciem wysokiej jakości materiałów i wykorzystujący odnawialne źródła energii będzie gwarancją znacznie niższych kosztów eksploatacji, co ma niebagatelne znaczenie w przypadku budynków użyteczności publicznej. I choć przyrost nakładów inwestycyjnych w odniesieniu do referencyjnego budynku szkolnego oszacowano od 12% do 22%), to planowany zwrot powinien nastąpić w ciągu kilku lub kilkunastu lat.

Krajowa Agencja Poszanowania Energii już w 2012 roku wykazała opłacalność wznoszenia obiektów o podwyższonym standardzie energetycznym. Warto również pamiętać, że budynki niskoenergetyczne przynoszą nie tylko oszczędności finansowe, ale także inne korzyści, jak np. mniejszą ilość szkodliwych emisji, co przekłada się na zdrowie mieszkańców i lepszą ochronę środowiska.