Od 19 września można składać wnioski o dofinansowanie wymiany pieców i termomodernizację budynków jednorodzinnych w ramach programu „Czyste powietrze”. To element działań rządowych, który ma na celu walkę ze smogiem i poprawę jakości powietrza oraz zwiększenie efektywności energetycznej budynków. Podpowiadamy, jak przygotować się do całego procesu.

Szacuje się, że wymiana pieców i termomodernizacja w ramach programu „Czyste powietrze” obejmie ok. 4 mln budynków. Od 19 września wnioski można składać m.in. w Wojewódzkich Funduszach Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Taka możliwość dotyczy osób fizycznych mających prawo własności lub współwłasności budynku. Program umożliwia otrzymanie dofinansowania wydatków termomodernizacyjnych, jednak nie więcej niż 53 tys. zł. Jego budżet to 103 mld zł.

Na czym polega termomodernizacja?

fot. ISOVER

– Obniżenie zapotrzebowania budynku na energię wiąże się z ociepleniem wszystkich zewnętrznych przegród, ewentualną wymianą okien/drzwi, usprawnieniem wentylacji, montażem urządzeń i instalacji grzewczych, a czasem nawet zmianą źródła ciepła. Warto wiedzieć, że zmiana paliwa lub źródła ciepła bez zadbania o poprawną izolację termiczną budynku, może nie przynieść oczekiwanych korzyści. Co więcej, rekomendowane jest, aby działania rozpocząć od termomodernizacji przegród zewnętrznych – radzi Kuba Błażewicz, Menedżer Rozwoju Rynku ISOVER, ekspert w branży materiałów izolacyjnych. W przykładowym budynku o powierzchni użytkowej 90 m², ogrzewanym gazem ziemnym, po termomodernizacji tylko przegród zewnętrznych zużycie gazu w skali roku zmniejszy się średnio z 2773 m³ do 861m³. Tak więc jest o co walczyć! A jak się do tego zabrać?

Zacznijmy od dachu

Kiedy ciepło ucieka z budynku, musimy zwiększyć spalanie węgla w celach grzewczych, co bezpośrednio przyczynia się do zanieczyszczenia powietrza i smogu. Przez dach możemy tracić nawet 30 proc. ciepła z całego domu. Aby zadbać o dobrą izolację, ważny jest wybór odpowiedniego materiału. Izolację montuje się najczęściej od wewnątrz budynku (uniezależnienie od pogody). Innym rozwiązaniem jest system izolacji nakrokwiowej, czyli izolacja od strony zewnętrznej dachu (bez ingerencji w część mieszkalną). Bardzo ważna jest grubość izolacji, która wpływa na całkowity współczynnik przenikania ciepła UC, a także na kubaturę przestrzeni mieszkalnej. Kontrolę wilgoci zapewniają gotowe rozwiązania zarządzania wilgocią. Żeby zapobiec wnikaniu wilgoci przez dach, a w lecie umożliwić jego wyschnięcie zastosujmy specjalne membrany. Są to inteligentne folie o zmiennym oporze dyfuzyjnym – wyjaśnia Anna Gil z Biura Doradztwa Technicznego ISOVER.

W przypadku, gdy strych nie jest użytkowany, strop najwyższego piętra jest granicą pomiędzy przestrzeniami ogrzewanymi i nieogrzewanymi – możliwa jest wtedy izolacja samego stropu. Materiał izolacyjny, np. wełnę mineralną, wystarczy położyć na całej powierzchni stropu, nie pozostawiając wolnych przestrzeni. – Między stropem a materiałem termoizolacyjnym dobrze jest zastosować folię paroizolacyjną. Chcąc zwiększyć izolacyjność cieplną przegrody, można położyć drugą warstwę wełny w sposób mijankowy. Rekomendowane są produkty z wełny mineralnej szklanej w matach o jak najniższym współczynniku przewodzenia ciepła λ o łącznej grubości około 25-30 cm – rekomenduje Anna Gil.

Ściana zewnętrzna

Bardzo ważne jest ocieplenie ścian zewnętrznych domu. W naszej strefie klimatycznej izoluje się je od strony zewnętrznej. Ściany budynków mogą być zmodernizowane w różnych technologiach. Jedną z nich jest fasada wentylowana, w której pomiędzy warstwą izolacyjną, a okładziną elewacyjną znajduje się szczelina wentylacyjna. Powietrze cyrkulując, ułatwia odparowanie wilgoci w izolacji, która może się nagromadzić tam podczas prac wykonawczych, jak i już w czasie użytkowania budynku. Płyty wełny mineralnej używanej do fasad wentylowanych i ścian trójwarstwowych to zarówno wełny skalne, jak i szklane. Często pokrywane są dodatkowo czarnym welonem szklanym, który zapobiega wywiewaniu powietrza z zewnętrznych warstw płyty.

Zadbaj o ścianę warstwową

Kolejną technologią jest ściana warstwowa, tzw. mur trójwarstwowy, składający się z dwóch warstw murowanych. Pierwszą warstwą jest ściana konstrukcyjna budynku, drugą stanowi wełna mineralna i szczelina wentylacyjna, a trzecią okładzina elewacyjna. Ściana osłonowa najczęściej jest zbudowana z cegły klinkierowej, co dodatkowo poprawia izolacyjność akustyczną przegrody. Materiały izolacyjne możliwe do wykorzystania w tej technologii to m.in. wełny szklane, które idealnie dopasowują się do nierówności w murze konstrukcyjnym. Montaż w takim systemie odbywa się za pomocą ocynkowanych kotew z talerzykami dociskowymi.

Strop piwnicy i podłoga na gruncie

Przechodząc do najniższych części budynku natrafiamy na strop pomiędzy pomieszczeniem mieszkalnym, a piwnicą, a następnie na podłogę na gruncie. Mając na uwadze, że budynek poddawany termomodernizacji to budynek istniejący, zaleca się zaizolować strop piwnicy. Warto wyciągnąć izolację na ściany piwnicy, aby uniknąć ewentualnych mostków termicznych i wydłużyć drogę ucieczki ciepła. Jeżeli chodzi o zaizolowanie podłogi na gruncie, idealnie sprawdzi się wełna skalna o niskiej ściśliwości i bardzo wysokiej klasie tolerancji grubości, co jest istotne, gdy chcemy, aby nasza podłoga była równa i bez spękań. Powierzchnię wyłożoną w pierwszej kolejności hydroizolacją, a potem płytami, należy zabezpieczyć warstwą rozdzielającą, np. szczelną folią budowlaną, wywiniętą na ściany, aby potem zaaplikować cienkowarstwową wylewkę – dodaje Kuba Błażewicz z ISOVER.

Efektywna izolacja ogranicza emisję dwutlenku węgla i dwutlenku siarki do atmosfery o ponad połowę oraz pozwala ograniczyć do 30% ilość palonego węgla w piecu. Inwestując w energooszczędne technologie w budynkach można zredukować emisję aż 3,3 milionów ton CO2 do atmosfery. To tak jakby wyeliminować z ulic 100 milionów samochodów rocznie.