22 kwietnia 2013 roku w warszawskim hotelu Polonia Palace z okazji Światowego Dnia Ziemi Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego (Polish Green Building Council) PLGBC wraz z KARMAR S.A. i Royal HaskoningDHV zorganizowało wydarzenie połączone z wprowadzeniem do systemu DGNB.

Partnerem spotkania był Deutsche Gesellschaft für Nachhaltiges Bauen (DGNB), a współorganizowały je takie firmy i instytucje, jak: Urząd Miasta Stołecznego Warszawy, Mostostal Warszawa SA, Instytut Techniki Budowlanej ITB, Sika Poland Sp. z o.o., Activtek Sp. z o.o.

Urbanistyka

Jednym z głównych punktów wydarzenia były wystąpienia przedstawiciela DGNB, Stephana Andersa, który rozpoczął prelekcje od przedstawienia faktów związanych z Niemieckim Stowarzyszeniem Budownictwa Zrównoważonego (DGNB). System planowania i oceny budynków oferowany przez niemieckie stowarzyszenie w Polsce dopiero się rozwija, lecz na świecie jest już ponad 700 projektów zarejestrowanych i certyfikowanych według tego systemu. Jest to jasne narzędzie systematycznie analizujące cały cykl życia produktów i ich koszty oraz ujmujące budynek jako całość, a nie zespół poszczególnych - niezwiązanych ze sobą elementów. Jest to jedyny system oceny budynków, który tak dogłębnie odzwierciedla także zrównoważoną ekonomię oraz czynnik socjalny. W 2011 roku DGNB poszło jeszcze dalej: rozpoczęto projekt DGNB Urban Districts. System dla dzielnic miejskich wyróżnia się braniem pod uwagę takich czynników, jak obecność ulic, placów w zespole budynków, wykorzystanie mediów przez użytkowników czy występowanie połączeń komunikacyjnych. Są to więc wszystkie kryteria oceny zrównoważonego obiektu: środowiskowy, ekonomiczny i socjologiczny. I właśnie użytkownikom zespołów miejskich system ma służyć, m.in. poprzez podniesienie funkcjonalności przestrzeni i efektywności jej wykorzystania, również w sferze wypoczynkowej i edukacyjnej. Projekt obecnie koncentruje się na ocenie 15 obiektów pilotażowych w znajdujących się w Niemczech, Luksemburgu i Szwajcarii, od 2014 roku przewidywana jest jego komercjalizacja. W swej drugiej prelekcji Stephan Anders omówił kolejne fazy adaptacji systemu DGNB do warunków konkretnego kraju oraz procesy towarzyszące każdemu etapowi.

O zrównoważonej urbanistyce i jej współczesnych cechach i ideach mówił także dr Michał Stangel, przedstawiciel PLGBC i właściciel Biura Projektów Urbanistyki i Architektury ARCA. W prelekcji odniósł się m.in. do projektów polskich i zagranicznych, w tym, nagradzanych w konkursach, „Kraków – Nowa Huta Przyszłości” i „Zielone Tarasy w Oświęcimiu”, (wykonanych wspólnie z firmą VISIO).

Budynek i materiały

Rafał Schurma, Prezydent PLGBC i właściciel visio | architects and consultants przedstawił sytuację wszystkich trzech systemów certyfikacji wielokryterialnych na polskim rynku. Na uwagę zasługuje fakt, że wyjąwszy państwa ze swoim własnym systemem, wśród europejskich krajów Polska ma najwyższą liczbę zarejestrowanych zielonych budynków i projektów – 274! W nowatorskim zestawieniu uwzględniono projekty według LEED (wraz z EBOM), BREEAM (włącznie z projektami istniejącymi) oraz DGNB, a w ich ramach projekty zarejestrowane, w fazie pre-certyfikacji i certyfikowane. Rafał Schurma zapoznał także uczestników z informacyjnym charakterem Kart Zielonych Produktów, służących uefektywnieniu pracy profesjonalistów związanych ze zrównoważonym budownictwem i ułatwieniu dostępu do danych niezbędnych do przeprowadzenia certyfikacji wielokryterialnej.

LEED, BREEAM oraz DGNB. Integralną częścią tej karty jest certyfikat wydawany przez IC PLGBC.

Firmy współorganizujące spotkanie przedstawiły również liczne ciekawe rozwiązania i produkty. Marta Podedworna-Łuczak z Royal HaskoningDHV opisała proces modernizacji siedziby firmy w Amersfoort w Holandii. Po modyfikacjach wielu instalacji i zastosowanych w budynku rozwiązań zużycie gazu spadło o 77%, zużycie energii o 28%, a emisja CO2 o 41%. Ostatecznie obiekt zmienił swoją klasę energetyczną z G na A.

Interesującym przykładem ekologicznego użytkowania na bardzo wczesnym etapie życia budynku, podczas jego wznoszenia, podzielił się Jakub Komala z KARMAR S.A. Na terenie budowy Miasteczka TP w Warszawie firma zadbała o ochronę środowiska w takich sferach, jak odpady, w tym odpady niebezpieczne (odpowiednie składowanie), ochrona przed hałasem, środowisko wodne (izolacja spływów wody z budowy od studzienek ściekowych), wykorzystanie energii (m.in. energooszczędne żarówki na terenie budowy i w barakach pracowników, tryb oszczędzania energii w komputerach), czystość, ochrona powietrza i in.

Prezentacja firmy Karmar uzmysłowiła uczestnikom jak szeroki jest zakres działań środowiskowych, które powinne być adresowane na etapie realizacji inwestycji.

Powietrza dotyczyła także prezentacja Marcina Chłopka z ActivTek Sp. z o.o. Firma ta specjalizuje się w produkcji i dystrybucji jedynych na świecie urządzeniach wykorzystujących do uzdatniania powietrza aktywną technologię RCI – promieniową jonizację katalityczną. Ta innowacyjna technologia radzi sobie ze wszystkimi elementami tzw. „syndromu chorego budynku”, także z tymi, którym nie mogą podołać tradycyjne, pasywne sposoby (np. promieniowanie UV lub typowa instalacja wentylacyjna). Usuwa z powietrza w pomieszczeniu drobnoustroje, dym i kurz, eliminuje nieprzyjemne zapachy itd., zmniejszając jednocześnie koszty eksploatacji urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, a także potencjalnych absencji pracowników, wynikłych z dolegliwości związanych z „chorym budynkiem”. Jest to przykład rozwiązania, które nietylko pozytywnie wpływa na jakość powietrza, ale dzięki możliwości zastąpienia filtrów MERV 13 (a nawet MERV 16) redukuje zużycie energii do tej pory niezbędnej do pokonania oporów związanych z filtrami.

Zrównoważony cykl życia budynku zależy w dużej mierze od produktów zastosowanych w jego dachu i posadzkach.O znaczeniu tych rozwiązań mówił Piotr Lemieszek, przedstawiciel Sika Poland Sp. z o.o. Sika to uznany na świecie producent m.in. systemów dachowych i posadzkowych, wykorzystujących najmniej zasobów naturalnych w porównaniu do innych podobnych produktów i cechujących się najniższym zapotrzebowaniem na energię. Pokrycia dachowe firmy umożliwiają m.in. kontrolę odprowadzania wód opadowych z zielonych dachów i redukcję miejskich wysp cieplnych dzięki wysoko refleksyjnym membranom.

Zrównoważona ocena budynku  i Zielone Zamówienia Publiczne

Wydarzenie zakończył warsztat dotyczący projektu OPEN HOUSE, europejskiej metody obliczeniowej, służącej projektowaniu i budowie zrównoważonych budynków. Juliusz Żach z Mostostalu Warszawa SA omówił podstawowe założenia projektu. Ma on na celu m.in. popularyzację zielonych zamówień publicznych i rozszerzenie ich na „zrównoważone zamówienia publiczne”, osiągnięcie równowagi między wykorzystaniem zasobów naturalnych a zadowoleniem użytkowników budynków i uwzględnienie aspektów pomijanych w innych metodach, np. dostępności dla osób niepełnosprawnych. W kryteriach oceny znalazły się jakość kosztowa, środowiskowa, społeczna, charakterystyka, jakość procesu zarządzania i lokalizacja. Dla walidacji metody ocenie poddano 68 budynków w Europie, w tym dwa w Polsce. Dla uczestników Dnia Ziemi przeglądu kryteriów oceny na przykładzie wybranych obiektów z tej grupy dokonał dr inż. Michał Piasecki z Instytutu Techniki Budowlanej. Natomiast Michał Wróblewski z Biura Infrastruktury Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy przybliżył działania Miasta na polu zielonych zamówień publicznych w budownictwie. Metoda OPEN HOUSE będzie stosowana do oceny projektu budynku przy ul. Siedmiogrodzkiej z przewidzianym pilotażowym wykorzystaniem ZZP do jego realizacji. Aby sprostać wymaganiom unijnym, w najbliższym okresie powołane zostaną grupy robocze ds. zielonych zamówień publicznych w poszczególnych sektorach działalności Miasta, również w tych, związanych z infrastrukturą.

Tegoroczne wydarzenie było już piątą edycją Dnia Ziemi organizowanego przez PLGBC. Jak co roku zgromadziło liczną grupę specjalistów z dziedziny zrównoważonego budownictwa: architektów, urbanistów, przedstawicieli firm produkujących i dystrybuujących materiały dla budownictwa, firm deweloperskich, instytucji, uczelni i mediów. Łącznie z prelegentami w evencie uczestniczyły 122 osoby. Wysoki poziom i różnorodność prelekcji wpłynęły na bardzo pozytywny odbiór spotkania przez uczestników oraz zapewnienia udziału w kolejnych wydarzeniach z tego cyklu. Wkrótce na stronie internetowej PLGBC ukażą się materiały pokonferencyjne.

Wyjąwszy państwa ze swoim własnym systemem, wśród europejskich krajów Polska ma najwyższą liczbę zarejestrowanych zielonych budynków i projektów – ok. 280!